Broş Yemek

Bir yelkenli teknenin, rüzgâr tam arkadan veya kıç omuzluktan gelirken, rüzgâra doğru dönme isteği Bu istek tekneyi bir anda rüzgâra çevirerek tehlikeli bir pozisyona girmesine neden olabilir. Özellik’le eski, büyük seren armalı teknelerde, arkadan esen kuvvetli rüzgârdan tam yararlanmak için tüm yelkenlerin açılması ile, broş atmak sık sık yaşanan tehlikeli bir olaydır. 




Broş atan tekne bir anda rüzgâra döner ve yelkenler tersten dolarak direklerin kırılmasına ve teknenin batmasına yol açabilirdi. Sübye armalı teknelerde de daha az olmakla beraber broş atma tehlikesi vardır.

Bunu biraz daha açarsak;

Yelkenli bir teknenin dümeninin sudan çıkacak kadar yan yatıp kumanda edilemez hale gelmesine broş yemek denir. Kabacarüzgarüstü ve rüzgaraltı diye iki farklı tipi vardır. Daha sıklıkla karşılaşılan rüzgarüstü broşta, rüzgar şiddetine göre normalden fazla açılmş yelkenler veya bazen balon sebebiyle yan yatar. Genelde yan yatınca  rüzgara dönme eğilimi olan yelkenlilerde, dönüş hızlanır ve bir süre sonra  geriye dönüşü olmayan bir hale düşülür. Tekne geniş bir daire çizerek rüzgara döner, bazen 40-50 derece bazen de daha da fazla-özellikle balon varsa-yan yatarRüzgar sağnağını farkederek zamanında yapılan küçük bir dümen müdahelesi ile broşu engellemek mümkündür. Bir kez broşa düşülürse, yapılması gereken rüzgaraltı ıskotayı boşlamaktır. Üzerinden yük kalkan yelken sayesinde, tekne düzelir.



Balon ıskotalarının uçlarının düğümlenmemesinin sebebi budur. Rüzgaraltı broş ise daha ender rastlanan ancak hem tekne, hem donanımı hem de üzerindekiler için çok tehlikeli bir durumdur. Genellikle planninge kalkan, geniş apaz-pupa seyreden yarış teknelerinde rastlanır. Sert rüzgar sağnağı ile hızlanan tekne, özellikle dalgada varsa, yokuş aşağıya freni patlamış bir kamyon gibi inerken dümeni tamamen kontrol dışı kalır. Gittikçe hızlanır ve dalgaya saplanır. Bu kadar büyük bir süratle aniden durması sebebiyle inanılmaz bir moment oluşur. Tekne üstünde sabitlenmemiş her şey ve tutunmayan/bağlı olmayan herkes düşer, yuvarlanır veya sürüklenir. Sakatlıklar ve ölümler dahi yaşanabilinen ciddi sonuçları olan bir olaydır.Küçük deplasmanlı katamaranlar benzer şekilde yüksek süratlerde giderken rüzgaraltı gövdenin dalgaya veya suya saplanması sebebiyle çok hızlı olarak durur ve takla atarlar. Ancak bu yukarda anlatılan broş değildir.  Ağır deplasman bir yelkenli teknenin, bizim ne kadar şiddetli olursa olsun sadece rüzgar etkisiyle yan yatması veya tamamen ters kapak olması pek mümkün değildir.

Açıkdenizde ve okyanusta çok aşırı durumlara bağlı olarak devrilme örnekleri yaşanmıştır ancak bu durumların hemen hepsinde, artan rüzgara ek olarak aşırı büyük dalga boyu da olaya eklenmektedir.Yelkenli bir tekneyi deviren rüzgar değil dalgadır.