Cenova Trimi

Cenova, pratik olarak teknenin itici motorudur diyebiliriz, çünkü önünde yelken ya da direk gibi hava kuvvetini yönlendirecek, ters akım olusturacak bir cisim yoktur. 

Orsa ve Dar Apaz için: 

1) Cenova için doğru bükümü belirlemenin pratik bir yolu: arabadan ıskota doğrultusunda uzatılacak bir hattın orsa yakasını ortadan tam ikiye bölecek sekilde arabanın ayarlanmasıdır.Doğru bükümün elde edilmesiyle, dümenle yapılacak orsalama hareketlerinecenovanın tüyleri en alttan en tepeye kadar aynı anda ve aynı sekilde tepki verir.Rüzgarüstüne dönerken cenovanın önce alt kısmının yapraklanması demek, bükümün az, güngörmezin kapalı olması demektir. Böyle bir durumda araba kıça kaydırılmalı ve ıskotanın asağı çekisi azaltılmalıdır.Yapılan değisiklikle ıskota kösesi yükselir ve cenova güngörmezi rüzgaraltına açılır. Artan yatay çekisle cenovanın alt kısmı düzlesir.Rüzgarüstüne dönerken cenovanın önce üst kısmının yapraklanması demek,bükümün çok, güngörmezin fazla açık olması demektir. Böyle bir durumda araba basa kaydırılmalı ve ıskotanın asağı çekisi arttırılmalıdır. Böylece güngörmez yakası gerilir ve büküm azalır. Yatay çekisin azalmasıyla cenovanın alt kısmının derinliği artar.

2) Bükümü belirledikten sonra ıskota ile cenovayı dümencinin isteğine göre ayarlayın. Doğru bükümle artık tüyleri daha etkili kullanabilirsiniz. Rüzgarüstü tüy pırpırlıyorsa ıskotayı kasın, rüzgaraltı tüy pırpırlıyorsa boslayın.Eğer sıkı orsa gidiyorsanız cenova ile gurcata arasındaki mesafeden yararlanabilirsiniz:

• • 1 yumruk(normal)
• • 2-3 yumruk(hızı tercih/hafif rüzgarlar)
• • 2-3 yumruk(sert hava ile çalkantılı deniz birlikte)
• • gurcataya değerse(en uygun orsa)

3) Daha önce de belirttiğimiz gibi cenovanın alt kısmının derinliğini arabanın konumu ayarlar. Kimi durumlarda cenovanın orta ve üst kısımlarına da derinlik verilmek istenir. Bu durumda bas ıstralya gerginliğinden yararlanılır.Gergin bir bas ıstralya düz bir yelken ve hava için dar bir giris sağlar. Gevsek bir basıstralya ise derin bir yelken ve hava için yuvarlak bir giris sağlar.Gergin bas ıstralya(25/100) sakin bir deniz için orta ve sert havalarda ya da orsası yüksek seyir istendiğinde tercih edilmelidir. Gevsek bas ıstralya ise çalkantılı denizler için uygun olup, hafif rüzgar ve orsa yerine hızın istendiği durumlarda tercih edilmelidir.Cenova arabasının gergin bas ıstralya isteyen kosullarda kıça,gevsek bas ıstralya isteyen kosullarda ise basa kaydırılmasının sebebi yine cenova derinliğini ayarlama kaygısındandır. Ancak daha önce de belirttiğimiz gibi, cenova arabası aynı zamanda bükümü de kontrol ettiğinden daha hesaplı ayarlanmalıdır. 

Not: Bas ıstralya uzunluğu genellikle doğru direk eğimini belirlediğinden değistirilmemelidir.

4) Cenova’nın tor yerini de trim edebiliriz. Tor yerini ayarlamada en etkili trim aracı cenova mandarıdır Mandarın kasılmasıyla tor basa,gevsetilmesiyle tor kıça kayar. Mandar gerginliği de basıstralya gibi cenovanın giris biçimini etkiler.Gergin mandar toru basa alarak yuvarlak bir giris ve kolay dümen hakimiyeti(genis kanal),gevsek mandar ise toru kıça kaydırarak dar bir giris, zor bir dümen hakimiyeti(dar kanal) ve yüksek orsa verir. Yuvarlak giris cenovayı rota değisikliklerine daha toleranslı yapar. Çalkantılı denizler, değisken rüzgarlar ve tecrübesiz dümenciler için uygundur. Orsa yakasındaki dikey katlanmalar mandarın asırı gergin, yatay katlanmalar ise mandarın asırı gevsek olduğunu gösterir.

 Not: Mylar ve Kevlar yelkenler Dacron yelkenlere göre daha az esnediğinden tor yerini ayarlamak için mandar yerine bas ıstralya sarkmasını kullanmak daha uygundur. Bu gibi durumlarda mandar ayarı için asırı gerginlik yerine yatay kırısıklıkların giderilmesi esastır.

 Not: Iskota ile araba arasındaki karsılıklı etkilesim, basıstralya ile mandar arasında da vardır. Trim yapılırken birden çok trim elemanı hesaba katılmalıdır.

Apaz ve Pupa için:

Rüzgara olan açı genisledikçe cenovanın alt kısmında asırı derinlik olusur. Cenovayı hakkıyla doldurmak için ıskota çekme noktasını teknenin dısına almak gerekir. Bu varsa ikincil bir dıs araba hattı ya da ıskota yönlendiricisinin(barber hauler) kullanılmasıyla sağlanabilir.Bu seyirlerde yelkenden maksimum güç alabilmek için yelkenin ortası düzgün trimlenmis olmalıdır. Tüylerden orta tüyler izlenmelidir. Tüyler en verimli orsada çalısır,apaza ve pupaya kaydıkça verimini kaybeder.Zahiri rüzgar iyice kıça kaydıkça cenova ana yelkenin örtmesi yüzünden doldurulamaz olur. Duruma göre cenova gönderle kullanılabilir, simetrik ya da asimetrik balon basılabilir, ya da iğnecik pupa gidiliyorsa ayı bacağına geçilebilir.